در صورتی که درمان ارتودنسی توسط متخصص مجرب ارتودنسی و به طور صحیح انجام شود عوارض احتمالی آن بسیار محدود خواهد شد اما آنچه که به عنوان مضرات ارتودنسی مطرح است، غالبا مربوط به عوارض درمان‌هایی است که توسط افراد فاقد صلاحیت انجام می‌شود و در دو گروه کلی مشکلات فکی و جابه جایی دندان‌ها تقسیم‌بندی می‌شود.
آگاهی از این مشکلات در تصمیم‌گیری آینده شما حائز اهمیت خواهد بود. در کنار این مشکلات گاهی ممکن است پاره شدن سیم‌ها، جابه‌جا شدن براکت‌ها و شکستگی دستگاه‌های ارتودنسی باعث بروز مشکلاتی برای بیماران شود. در این مقاله ما به بررسی مهترین مشکلات ارتودنسی، اورژانس‌های ارتودنسی و ارائه راهکار می‌پردازیم.
تحریک لب و گونه در ارتودنسی
بخش‌هایی از بریس‌ها و دستگاه‌های ارتودنسی دندان بخصوص در ابتدای درمان ممکن است باعث تحریک بافت‌های نرم لب‌ها و گونه‌ها شوند.
ممکن است لب‌ها در ماه‌های زمستان خشک و و دچار ترک بشوند.
می‌توانید از بالم لب، وازلین و غیره جهت کاهش خشکی لب استفاده نمایید.
ممکن است برای جلوگیری از عوارض ارتودنسی دندان ، نوعی موم مخصوص تجویز شود که می‌توان بر روی بخش‌هایی از بریس‌ها که موجب تحریک بافت‌های نرم دهان می‌شوند، استفاده کرد.
در صورتی که ناراحتی و تحریک همچنان پس از چند روز مشکل‌ساز هستند، با متخصص خود تماس بگیرید تا تعیین کند که آیا نیاز به مراجعه‌ی زودتر از موعد برنامه‌ریزی شده است یا خیر.
زخم دهان در ارتودنسی
برخی بیماران مستعد ابتلا به زخم‌های دهان هستند. با اینکه بریس‌ها موجب ایجاد این زخم‌ها نمی‌شوند، اما ممکن است در اثر تحریک ناشی از آنها تسریع و تشدید شوند. در این شرایط ممکن است یک یا چند ناحیه‌ی زخم در گونه‌ها، لب‌ها یا زبان پدید آید. این وضعیت اورژانسی نمی‌باشد، اما می‌تواند بسیار ناراحت‌کننده باشد. تسکین سریع ممکن است از طریق مالیدن مقادیر کمی بی‌حس کننده‌ی موضعی (مانند Orabase یا Ora-Gel) بطور مستقیم بر روی سطح زخم شده با استفاده از یک گوش پاک‌کن حاصل شود.
حساسیت دندان
دندان‌ها با یک فشار مداوم و ملایم حرکت می‌کنند.
هنگامی که در ابتدا فشار بر روی دندان‌ها اعمال می‌شود، احتمال دارد که برخی از دندان‌ها در چند روز اول حساس شوند.
حساسیت همچنین ممکن است هفته‌ها پس از تنظیم بریس‌ها نیز ایجاد شود زیرا دندان‌ها به تدریج به سمت موقعیت نهایی خود حرکت می‌کنند.
میزان ناراحتی و مدت زمان آن می‌تواند برای هر شخصی متفاوت باشد. اگر احساس درد غیرطبیعی یا مداوم را دارید، با کلینیک ما تماس بگیرید تا با بررسی وضعیت شما توصیه‌های مناسب اتخاذ شود.
حرکات غیر طبیعی دندان‌ها
تجهیزات ارتودنسی و بریس‌ها دستگاه‌های بسیار دقیق اما نسبتاً شکننده‌ای هستند.بریس‌ها به منظور حرکت دندان‌ها در تمام جهات طراحی شده‌اند. گاهی اوقات ممکن است به نظر برسد که یک یا چند دندان در جهت غیر طبیعی حرکت می‌کند. این امر بخصوص در مرحله‌ی اولیه‌ی درمان که ممکن است بریس‌ها تنها در یک جهت حرکت کنند، احتمال دارد. در این شرایط باید صبور باشید چرا که در طول زمان خود بخود اصلاح می‌شود.
با این حال ممکن است حرکات غیر طبیعی دندان‌ها هنگامی رخ دهد که براکت‌ها بشکنند یا از جای خود خارج شوند. این وضعیت هنگامی مشاهده می‌شود که نیروی اعمالی بسیار زیاد باشد یا جهت آن نادرست باشد (از کش‌ها طبق توضیحات متخصص استفاده نمایید) یا زمانی که سیم‌ها خم یا شکسته شده باشند. در صورت مشاهده‌ی چنین تغییراتی در دهان خود با ما تماس بگیرید تا در صورت لزوم یک جلسه ویزیت برایتان ترتیب داده شود.
اگر در مراحل نهایی درمان متوجه حرکات غیر طبیعی دندان خود شدید، با متخصص ارتودنسی تماس بگیرید تا با بررسی وضعیت از به تعویق افتادن زمان جدا کردن سیم‌کشی دندان‌ها اجتناب شود.
گیر کردن غذا بین دندان‌ها در ارتودنسی
این وضعیت اورژانسی نمی‌باشد اما می‌تواند تا حدودی باعث ناراحتی یا خجالت بیمار شود. این مشکل را می‌توان به راحتی با استفاده از نخ دندان یا یک برس بین دندانی جهت بیرون راندن ذرات غذا از بین دندان‌ها و بریس ها برطرف کرد.
بیرون آمدن لیگاچورها
لیگاچورها کش‌های پلاستیکی یا سیم‌های کوچکی هستند که سیم‌های ارتودنس را بر روی براکت‌ها نگه می‌دارند. در صورت بیرون آمدن لیگاچورها می‌توانید با استفاده از موچین‌های استریل آنها را مجدداً به محل خود باز گردانید. همچنین می‌توانید به همین طریق آنها را جدا کنید. در صورتی که لیگاچور سیمی به لب چسبیده شده باشد، می‌توان آن را با یک مداد پاک‌کن خم کرد تا باعث تحریک نشود.
در صورت بیرون آمدن یا پاره شدن یک لیگاچور احتمال دارد بقیه نیز دچار همین مشکل شوند که در این شرایط باید به متخصص ارتودنسی خود مراجعه کنید.
بیرون زدن سیم
ممکن است انتهای سیم از جای خود خارج شود و موجب تحریک گردد. از یک مداد پاک‌کن برای فشار دادن سیم استفاده کنید بطوری که به دندان آسیبی نرساند. اگر سیم به راحتی قابل جابه‌جا شدن نباشد، آن را با موم بپوشانید. متخصص ارتودنسی نیز باید در جریان قرار بگیرد.
هنگامی که سیم برای بیمار بسیار آزاردهنده باشد و قادر به مراجعه به متخصص ارتودنسی نباشد، می‌توان به عنوان آخرین راهکار سیم را برید. با قرار دادن یک دستمال کاغذی در اطراف ناحیه از بلعیده شدن تکه سیم بریده شده جلوگیری کنید. با استفاده از یک ناخن‌گیر تیز سیم بیرون زده را ببرید. ممکن است همچنان برای راحتی ناحیه‌ی تحریک شده نیاز به استفاده از موم ارتودنسی باشد.
شل شدن براکت‌ها، سیم‌ها یا کش‌ها
براکت‌ها بخش‌هایی از بریس‌های متصل شده به دندان‌ها با استفاده از یک چسب مخصوص هستند و بطور کلی در مرکز هر دندان قرار می‌گیرند. در صورتی که بیمار غذای سخت یا ترد را با دندان‌های خود بجود ممکن است براکت‌ها از جای خود خارج شوند.اگر براکت بر روی سیم بچرخد و حرکت کند می‌توانید برای تسکین ناراحتی و جلوگیری از آسیب بیشتر، بطور موقت آن را اصلاح کنید اما مراقبت بلعیدن آن یا آسیب‌های دیگر باشید.
برای قرار دادن براکت در محل خود، از یک موچین استریل جهت حرکت دادن براکت در امتداد سیم استفاده کنید تا زمانی که بین دو دندان قرار گیرد. سپس براکت را بچرخانید و آن را به طرف وسط دندان حرکت دهید. در آخر برای رزرو یک ویزیت با متخصص ارتودنسی خود تماس بگیرید.
بلعیدن قطعه‌ای از دستگاه ارتودنسی
این وضعیت نادر است اما در این شرایط بیمار باید آرام بماند. در صورتی که بیمار به شدت سرفه می‌کند یا در تنفس مشکل دارد، ممکن است این قطعه وارد مجرای تنفسی شده باشد. اگر بتوانید آن را ببینید می‌توان با احتیاط آن را بیرون کشید. اما اگر موجب آسیب می‌شود نباید تلاش به بیرون کشیدن آن کنید.
تحت شرایط مناسب باید بریس‌های بیمار بررسی شود تا مشکلی که باعث خارج شدن آن قطعه شده است مانند شل شدن یا تحریک، مشخص شود و اقدام مناسب انجام گیرد. اگر نمی‌توانید این قطعه را ببینید و فکر می‌کنید که به داخل کشیده شده، بلافاصله متخصص ارتودنسی خود را مطلع کنید.
به علاوه در حین استفاده از بریس ها ممکن است مشکلات دهان و دندان نظیر پوسیدگی دندان، تحلیل لثه و … نیز به وجود آید.
